Δεν υπάρχουν αυστηρά πλαίσια για την έναρξη της εφηβείας και την προεφηβεία. Οι παράγοντες που καθορίζουν την έναρξη της εφηβείας είναι πάρα πολλοί, από τα γονίδια έως και το περιβάλλον που μεγαλώνει το παιδί. Έχει παρατηρηθεί πως παιδιά που μεγαλώνουν σε σπίτι γεμάτο εντάσεις ή όταν αναλαμβάνουν πολλές ευθύνες παρά το νεαρό της ηλικίας τους, η εφηβεία έρχεται πολύ νωρίτερα.
Η φάση της προεφηβείας και την εφηβείας ξεκινά από τα 10 έως και τα 13 έτη. Θεωρείται αρκετά νωρίς αν στα κορίτσια η εφηβεία ξεκινήσει στα 8 και στα αγόρια στα 9 χρόνια. Τα κορίτσια που ωριμάζουν νωρίτερα έχει παρατηρηθεί πως έχουν υψηλά ποσοστά κατάθλιψης, άγχους αλλά και διατροφικών διαταραχών, σε αντίθεση με τα αγόρια που έχουν υψηλότερη αυτοεκτίμηση.
Επιπλέον, θεωρείται πως η εφηβεία είναι καθυστερημένη αν ξεκινήσει μετά τα 13 χρόνια στα κορίτσια και στα 14 στα αγόρια.
Επίσης, κατά τη διάρκεια της εφηβείας τα κορίτσια συνήθως έχουν περισσότερες ανασφάλειες σχετικά με την εμφάνισή τους, θέλουν να εξερευνήσουν τη σεξουαλικότητά τους και φέρονται πιο ώριμα, σε αντίθεση με τα αγόρια που η αυτοεκτίμησή τους αυξάνεται και έχουν περισσότερη εμπιστοσύνη στον εαυτό τους.
